XI Raid Automobilklubu Polski, 25.06-1.07.1938

KLASA V pow.3000 ccm
 1) Rychter Witold (Chevrolet)                 230,919, I nagr. regul.;
 2) Mazurek Aleksander (Chevrolet)             230,631, II nagr. regul.;
 3) Karczewski Wacław (Chevrolet)              220,592
 4) Zajdel Artur (Hudson)                      188,342
KLASA IV 2000 - 3000 ccm
 1) Rauch Hans (Mercedes-Benz)                 235,031, I nagr. reg.;
 2) Emminger Franz (Mercedes-Benz)             234,333, II nagr. regul.;
 3) Iffland Walter (Mercedes-Benz)             231,248, III nagr. reg.
 4) Faby Paul (Mercedes-Benz)                  227,337
 5) Wimmer Günter (Adler)                      225,016
KLASA III 1500 - 2000 ccm
 1) Strenger Jerzy (Citroën-Légére)            227,997, I nagr. regul.;
 2) Paczesny Tadeusz (Citroën-Légére)          227,012, II nagr. regul;.
 3) Tyszkiewicz hr. Stefan (Mercedes-Benz)     223,894, III nagr. reg.;
 4) Siedlecki Krzysztof (B.M.W. 320)           221,185
 5) Chroll Frodewicz D. (Wanderer W 24)        216,437
 6) Rogoziński Wojciech (Citroën-Lég.)         173,437.
KLASA II 1100 - 1500 ccm
 1) Szwarcstein Stanisław (Lancia-Aprilla)     236,343, I nagr. regul.;
 2) Kołaczkowski Wojciech (Lancia-Aprilla)     234,846, II nagr. regul.;
 3) Polturak Leopold (Lancia-Aprilla)          234,703, III nagr. reg.
 4) v. Hanstein Pritz (Hanomag)                232,389
 5) v. der Mühle-Eckarf (Hanomag)              230,805
 6) Haeberle Karl (Hanomag)                    230,246
 7) Meyer (Hanomag)                            228.573
 8) Kuncewicz Irena (Opel-Olympia)             152,602.
KLASA I - do 1100 ccm
 1) Ripper Jan (Fiat 1100)                     237.300, I nagr. reg.
 2) Ghisalba Renato (Fiar 1100)                237,216, II nagr. reg.
 3) Pronaszko stefan (Fiat 1100)               236,018, III nagr. regul.
 4) Fritschlag Walter (D.K.W.)                 233,504
 5) Żychoń Stanisław (Fiat 1100)               233,495
 6) Gross Helmut (D.K.W.)                      233,108
 7) Orssich hr. Peter (Adler Trumpf Junior)    231,742
 8) Parizek K. (Skoda)                         230,800
 9) Szachowski Michał (Skoda)                  230,659
10) Sauerwein Rudolf (Adler Trumpf Junior)     227,961
11) Kamiński Kazimierz (DKW Sonderkl.)         226,866
12) Müller Peter Max (D.K.W.)                  223,777
13) Steiner Hugo (Hansa)                       220,373
14) Kossobudzki Stefan (P. Fiat 508)           219,864
15) Seide Heinz (D.K.W.)                       217,822
16) D?browski Jan (Skoda)                      215,932
17) Menz Gustaw (D.K.W.)                       213,985
19) Trügner Fritz (DKW)                        213,709
20) v. Guillaume Paul (Adler Trumpf Junior)    210,879
21) Petzen Aleksander (P. Fiat 508)            199,247
22) Wiedmann Roderyk (P. Fiat 508)             199,247
23) Różycki Stanisław (P. Fiat 508)            195,541
24) Witanowski Tadeusz (P. Fiat 508)           181,932
25) Jastrzębski (P. Fiat 508)                  137,716
26) Pożerski Władysław (P. Fiat 508)           109,977

XI MIĘDZYNARODOWY RAID

Automobilklubu Polski

Nadszedł czerwiec - miesi?c XI Międzynarodowego Raidu Automobilklubu Polski, okres wielkich wydarzeń w sporcie samochodowym, wielkich ambicji i nadziei czołowych kierowców i firm.
Aczkolwiek termin ostatecznego zamknięcia zapisów jest jeszcze odległy (15 czerwiec. I-y termin - 4-y czerwiec) dziś już zarysowuje się "trzon" raidu, jeśli idzie o startuj?cych.
zacznę od fiata. Firma ta doceniwszy w roku bież?cym znaczenie tej ciężkiej próby, jako bezstronnego sprawdzianu samochodu w trudnych warunkach polskiej rzeczywistości drogowej, zamierza obestać przede wszystkim klasę 1-sz? (do 1.100 cm3) wysyłaj?c team na bardzo interesuj?cych dla polskiego rynku Nowych Balliach (poj. silnika 1.090 cm3). W teamie oficjalnym pojad? zapewne - jeździec fabryczny Fiata w Turynie - Włoch Gisalba (znaj?cy b. dobrze drogi polskie z częstych "objazdów" - prób różnych typów Fiata), "wielki spec od małego samochodu" - p. Stefan Pronaszko, krakowianie - Jan Ripper i Żychoń, jest rzecz? możliw? że poza t? oficjaln? czwórka zgłosz? się jeszcze ze dwie tysi?csetki.
Należy się spodziewać także udziału Polskich Fiatów 508. Bardzo ??? ??? się do raidu znany z mniejszych imprez sportowych i dłuższych jazd turystycznych - dyr. Jan Skarżyński. Ma jechać na wozie, który przeszedł już 45,000 km!!!
Nieco większ? aktywność wykazuj? r. b. firmy francuskie - Renault i Citroen, zwłaszcza te ostatnie, które osi?gnęły dość niespodziewanie sukcesy w mniejscych imprezach sportowych. Niew?tpliwie Citroen, jeśli patrzy w dalsz? przyszłość, będzie chciał mocniej zakorzenić się na rynku i przekonać amatorów samochodu, że wóz jest naprawdę wartościowy i jest w stanie gładko przebrn?ć nawet przez tak poważne trudności, jakie stawia raid międzynarodowy.
W podobnej sytuacji jest Lancia, która zamierzała dać b. siln? obsadę, aby udowodnić, że nie tylko silnik tego znakomitego wózka jest kapitalny, lecz że i podwozie posiada zalety pozwalaj?ce na hasanie bez obaw po polskich drogach. Team Lanci (litraż 1,352 cm3) zamierza prowadzić sam inż. W. Krzeczkowski, jeden z najwybitniejszych automobilistów polskich jakiegośmy posiadali. Poza tym w teamie Lanci pojechaliby - zwycięzca X Międz. Raidu w 1-ej klasie - por. Kołaczkowski, wybitny kierowca z okresu prosperity automobilizmu (przed rokiem 1930-ym) Dzierliński, czołowy kierowca lwowski, zwycięzca wielu imprez lokalnych Małopolskiego Kl. Aut. - p. Polturak, wreszcie inż. Marek lub p. Borowik. Niestety trudności, jakie ma firma z uzyskiwaniem pozwoleń na przywóz, stawiaj? koncepcję teamu pod znakiem zapytania. Zapewne na starcie ujrzymy na Lancii tylko zwycięzcę X Raidu w swojej klasie - por. Kołaczkowskiego oraz p. Borowika.
Do tej ciekawej pary doł?czy się zapewne team Adlera wyposażony w wózki Triumf Junior (litraż 995 cm3) z obsad? kierowców niemieckich - najpewniej zwycięsk? trójk? X Międz. Raidu - Paul von Guilleaume, hr. Orssich, Sauerwein - kierowców tych znamy na tyle dobrze z roku ubiegłego, że zbędne jest opisywać ich wyczyny.
Szef ekipy Adlera - p. von Guilleaume, który w międzyczasie zost?ł kierownikiem całego wydziału sportowego firmy Adler, bawił w Polsce przed kilkunastu dniami i objeżdżał trasę. Miałem przyjemność dwukrotnie rozmawiać z p. v. Guilleaume. Szef ekipy Adlera nie był jeszcze zdecydowany jakie wozy wybrać na XI Raid - Triumf Juniory, czy trójgaźnikowe wspaniałe 2,5 litrowe, nawskroś nowoczesne wozy, które by poszły w IV-el klasie (od 2 do 3 litr.) niew?tpliwie z poważnymi szansami (silnik 85 KM - szybkość ok. 155 km/godz.).
Mam wrażenie, że w tym względzie nast?pi porozumienie między Adlerem i Mercedesem, który również zgłasza sw? ekipę. W ubiegłym tygodniu bawił w Polsce nowy szef ekipy sportowej raidowców tej firmy, znany z X Raidu "okularnik", sympatyczny, zawsze spokojny p. Rauch który powiedział mi słów kilka o swych zamiarach. Podobno jak i v. Guilleaume nie jest on zdecydowany czy startować, (jak w r. ub.) na małych 170 V (III-a klasa od 1500 do 2000 cm3), czy też puścić team na większych 2,3 litra, wchodz?cych do IV-ej klasy (od 2000 do 3000 cm3). Decyzja zapadnie w dniach najbliższych.
Wydaje mi się, że firmy niemieckie "pogodz? się" w ten sposób, że "obowi?zki reprezentacyjno-prestiżowe" obejmie team 2,3 litr. Mercedesów, a Adler pojedzie na litrowych Triumf Juniorach.
Aby wyczerpać informacje o wozach niemieckich trzeba wspomnieć o zamiarze startu w XI Raidzie p. Walewskiej na BMW 326 (litraż 1.971 cm3), wozie maj?cym niew?tpliwie dużo do powiedzenia w III-ej klasie (od 1500 do 2000 cm3), oraz o konkretnych przygotowaniach min. K. Siedleckiego (BMW typ 320, litraż 1.971 cm3). Nadto na BMW 320 pojedzie na pewno kierowca fabryczny tej wytwórni - Niemiec Klinke z Monachium. Poza tym zgłosił się kierowca niemiecki Paweł Schweder z Monachium na Fordzie.
W IV-ej klasie (3 - 3 ltr.) spodziewany jest przede wszystkim start ekipy Steyra na doskonałych "220" (poj. siln. 2250 cm3), które miały by raz jeszcze okazję do wykazania swych wysokich zalet jako kierowców wymienia się tutaj starego "asa" mjr. Sztukowskiego, p. Jaroszewicza oraz kierowcę austriackiego (jeździec nie fabryczny), który już w r. ub. zgłaszał chęć wzięcia udziału w raidzie, lecz w ostatniej chwili musiał udział odwołać.
Jeśli idzie o DKW, to Auto-Union zdecydował się wzi?ć udział w raidzie przez wystawienie teamu fabrycznego kierowców niemieckich, którzy pojad? napewno na DKW Meisterklasse (litraż 1,074 cm3 - dwutakt, cztery cylindry). Decyzja ostateczna w tej sprawie jeszcze nie zapadła, w razie gdy ten team pojedzie byłoby to ciekawe uzupełnienie grupy wozów I-ej klasy.
poza tym spodziewane s? na DKW indywidualne zgłoszenia kierowców. M. in. wybiera się red. E. Sokopp. Raidem interesował się b. gor?co znany w r. ub. doskonały kierowca czechosłowacki p. Vojtechowsky, lecz zgłoszenia na razie, ze względów zrozumiałych nie nadesłał.
O dużych wozach słychać nie wiele. P. Jerzy Nowak zapowiada start na swej wysłużonej ósemce Forda. Słychać, że Graham, Hotchkiss i Hudson chc? demonstrować swe walory w raidzie. Ogólne zdziwienie budzi milczenie montowni Lilpopa. Sam młody mistrz Mazurek obj?ł pracę w montowni, a o przygotowaniach nic nie słychać. Jeśli nawet Chevrolet robi tak znakomit? "kasę", to czyż nie należałoby zademonstrować publicznie i pod kontrol? niew?tpliwie wysokich walorów półlitrowej Olympii - Opla? Miejmy nadzieję, że montownia, która wprowadziła na rynek ogromne ilości - jak na nasze stosunki - wozów zgłosi jeszcze jaiś interesuj?cy team, który potwierdzi wysok? jakość sprzedawanych wozów. Chevrolety winny odbyć tę ciężk? próbę na 4.000 km, choćby dla zorientowania się, jak pracuj? zastosowane do nich części wytwarzane w kraju.
T.Grab.

Impreza wielkiego sportu

Stoimy w przededniu XI Międzynarodowego Raidu A. P. 1938, który rozpoczyna się w dniu 25-go czerwca rb. Jest to impreza, któr? można i trzeba zaliczyć do imprez t. zw. wielkiego sportu, a określenie to nie jest bynajmniej tylko szyldem bez treści.
Pod nazw? t? rozumiemy imprezy sportowe, których skala sięga szerze, poza kręgi osób interesuj?cych się specjalnie dan? gałęzi? sportu, poza sfery t. zw. wtajemniczonych i stoj?cycn najbliżej tej grupy.
Imprezy t. zw. wielkiego sportu ł?cz? się zazwyczaj (nie zawsze) z przydatności? użytkow? danej gałęzi sportu, czasami opieraj? sw? "wielkość" o masy uprawiaj?ce ów sport. Tak więc wielkie raidy kolarskie, jak Tour de France, lub Giro d'Italia s? typowymi imprezami wielkiego sportu - budz? zainteresowanie nie tylko wśród bardzo licznych we Francji i Włoszech rzesz osób czynnie uprawiaj?cych sport czy turystykę kolarsk? w większej lub mniejszej skali, lecz nadto dzięki swej atrakcyjności, której źródłem jest znacznie wyższy od przeciętnych wysiłek zawodników, stanowi? znakomity środek dla propagandy roweru, jako podręcznego środka komunikacji.
Dopuszczanie do zawodów konkurentów zagranicznych oczywiście znakomicie wzmaga atrakcyjność imprezy, budzi ambicje narodowe, jeden z ważniejszych czynników kształcenia woli i hartu, zarówno u zawodników jak i w szerokich rzeszach interesuj?cych się imprez?.
Ale impreza wielkiego sportu najczęściej gra nie tylko na elementach czysto sportowych. Ważne miejsce nierzadko zajmuje również sprzęt, wartośc którego jakże często decyduje o zwycięstwie.
Obserwacje poczynione podczas raidu, który z reguły jest prób? znacznie bardziej intensywn? niż codzienne użytkowanie roweru, motocyklu b?dź samochodu, zostaje skrzętnie zużytkowane przez wytwórców i konstruktorów.
*
Tym wszystkim warunkom odpowiada mniej więcej XI-ty Międzynarodowy Raid A. P. 1938. Sportem samochodowym interesuje się nie tylko szczupłe grono wybitnych specjalistów tej gałęzi sportu, ale także większość osób posiadaj?cych pojazdy motorowe lub zamierzaj?cych je nabyć.
Nie dość na tym - wielk? imprez? samochodow? interesuj? się ponadto ci wszyscy którzy, jeśli nie rozumiej?, to wyczuwaj? przynajmniej wspaniałe zalety i wartość tak nowoczesnego środka komunikacji jakim jest samochód.
Międzynarodowy Raid A. P. 1938 to wyjście samochodu w teren w skali, jak na nasze stosunki b. dużej, gdyż regulamin stawia b. ciężkie warunki zarówno kierowcy, jak i maszynie.
*
Osi? propagandy motoryzacyjnej winny być imprezy o dużym efekcie wrażeniowym, które mogłyby zainteresować, porwać i przyci?gn?ć młodzież. A młodzież zawsze miała, ma i mieć będzie kult dla wysiłków nie przeciętnych, nie codziennych. Tegoroczny Raid A. P. dzięki swym b. ciężkim warunkom posiada te cechy atrakcyjne, które przyci?gaj? młodzież.
Polska stoi niestety ci?gle jeszcze na tak niskim poziomie uprzemysłowienia, że trzeba najróżnorodniejszymi środkami propagować twory nowoczesnej techniki. Tę propagandę spełnia poważny raid sportowy. Od kierowcy, który uszy się władać samochodem w terenie, przez szerokie masy ludności, którym korowód samochodów raidowych wżera się w pamięć, do małych dzieci wiejskich, b?dź uczniów, pochłaniaj?cych oczyma potężne maszyny - wszyscy oswajaj? się z tym cudownym instrumentem nieodzownym we współczesnej organizacji społecznej.
Wszyscy, którzy bezpośrednio lub pośrednio bior? udział w zawodach automobilowych, oraz ci, którzy im się przygl?daj?, ucz? się sposobu użytkowania samochodu, marz? o posiadaniu wozu. W rezultacie pewna częśc osób, zdobytych dla automobilizmu dochodzi do posiadania samochodu dla siebie.
Taka jest charakterystyka i znaczenie XI Raidu A. P. 1938 w ktrótkim zawarta szkicu, takie jest znaczenie sportu automobilowego, które tak pięknie i wyczerpuj?co, choć w jednym tylko zdaniu zawarł przezes A. P. wiceminister komunikacji inż. Julian Piasecki:
Sport automobilowy - to sprawdzian technicznej wartości maszyny, umięjętności i hartu kierowcy - to ważny czynnik propagandy motoryzacji, maj?cej tak doniosłe znaczenie z punktu widzenia gotowości wojennej kraju."
T.Gr.

Ostatnie meldunki

Sobota 25.VI start raidu A.P.

Wkraczamy w okres XI-go Międzynarodowego Raidu Automobilklubu Polski. Będzie to impreza na miarę olbrzymi?, nie maj?ca równej imprezom dotychczas organizowanym na terenie Polski, jeśli idzie o sporty motorowe. Zgłosiło się ostatecznie na start 63-ch kierowców, zbył jeden (Laurysiewicz - Fiat 1500, wskutek trudności urlopowych), tak że ostatecznie należy się spodziewać "tasiemca" 62-ch wozów na starcie.
Do listy 52 kierowców, któr? podaliśmy w informacjach poprzednich, przybyło nadto 3 teamy (dziewięciu kierowców) wojskowe: W.K.S. Legia Warszawa (kpt. Paszkiewicz, por. Pożerski, kpt. Jastrzębski), W.K.S. Wawel - Kraków (kpt. Witanowski, por. Kuczyński, kpt. Różycki) i W.K.S. Modlin (kpt. Wiedeman, por. Petzeń, por. Kossobudzki). Kierowcy wojskowi startuj? na samochodach Polski Fiat 508 typu "Łazik" (samochód przystosowany do pracy w terenie). Udział kierowców wojskowych świadczy, że raid A.P. przypadł wojsku do gustu tak bardzo, że aż delegowano 3 zespoły. Tak więc i ten odcinek został wreszcie "roszony z miejsca.
Dziewięciu kierowców wojskowych oraz dat. Tyrakowski startuj?cy na lilipucie Fiat 500 (tl), uzupełniło listę kierowców startuj?cych w I klasie do liczby 32-ch nazwisk!! Ilość większa, jak dawniej we wszystkich klasach. Będzie to wspaniała walka - konkurencja ze sportowego punktu widzenia (wozy zbliżone sił? i możliwościami) najciekawsza.
W klasie II-ej przybył Niemiec - kpt. Meyer na Hanomag, uzupełniaj?c tę klasę do 10-ciu wozów. Klasę III-ci? uzupełnił Niemiec kpt. E. Burgealler (B.M.W.) do liczby 7-iu kierowców. W klasie IV-ej p. Borowik (Tatra 87) zmagać się będzie z sześcioma kierowcami niemieckimi i jednym Austriakiem (Wessely na Stayr), wreszcie w klasie V-ej startuje pięciu kierowców.
*
Do wielkiego wysiłku organizatorów doł?czono jeszcze jedn? cegiełkę - cała trasa została przejechana przez członków A.P. W zwi?zku z tym zaszła konieczność zmiany trasy w kilku miejscach (zamknięte drogi w ostatnich tygodniach), na szczęście takich niespodzianek zdarzyło się nie wiele. Na trasie raidu widać w wielu miejscach robotników krz?taj?cych się nad poprawianiem dróg - zasypuj? dziury w szosie, wyrównuj? głębokie, niebezpieczne dla karterów rynsztoki w miastach, tu i tam pracuje walec drogowy.
Poszczególni zawodnicy trenuj? na trasie - specjalnie interesuje ich odcinek dróg gruntowych Narocz - Nieśwież. Wszyscy naogół s? zdania, że uzyskanie regulaminowych przecietnych będzie b. trudne.
W sobotę ukończyła objazd ekipa Fiata, która objeżdżała trasię pod wodz? szefa teamu - Włocha Ghisalbo z Turynu. Znakomity kierowca (m. in. startował kilka razy jako jeździec fabryczny w wyścigu "mille miglia" - "samochodowe darby" Italii), wielki znawca samochodu raczej się cieszy, że trasa jest trudna - tym wydatniej wykaże się klasa kierowcy i maszyny. Fiat deleguj?c Gisalbę, którego uwagi maj? często decyduj?cy wpływ na zmiany konstrukcyjne wozu, dał do zrozumienia, że przywi?zuje wielk? wagę do raidu i zachowania się wozów na ciężkiej trasie. Ripper, Żychoń i Pronaszko sekundowali szefowi teamu w objeździe.
Niemcy objechali trasę znacznie wcześniej - Team Mercedesa przyjeżdża do Katowic w poniedziałek wieczór, we wtorek (21 bm.) rano kierowcy jad? na Równicę trenować próbę szybkości górskiej. W teamie tym duże zainteresowanie budzi dowódca grupy Francuz Emminger, znakomity kierowca i znawca samochodu, "pożyczony" przez Mercedesa z N.S.K.K. (narodowo-socj. korpus kierowców).
Minister Spr. Wojskowych gen. Kasprzycki ofiarował nagrodę dla najlepszego teamu fabrycznego (teamów takich idzie osiem). Wojsko oczywista jest zainteresowane w zbadaniu, jaki typ wozów kursuj?cych w Polsce najbardziej nadaje się do pracy w naszych warunkach drogowych, w służbie komunikacyjnej specjalnie ciężkiej. Najlepszy team w raidzie - to tytuł wyj?tkowo cenny dla fabryki.
Nadto zgłoszono osiem zespołów klubowych, które walczyć będa o nagrodę przechodni? Automobilklubu Polski.
*
Zainteresowanie raidem w szerokich kołach sportowych znacznie wzmoże zapowiedziane przez prezesa Komisji Sportowej A.P. dyr. J. Regulskiego w czasie pi?tkowej konferencji prasowej ogłaszanie wyników poszczególnych prób nie, jak to praktykowano dotychczas, dopiero po ukończeniu całego raidu, lecz tego samego dnia po ukończeniu próby. Wyniki będ? wywieszane na tablicy w parku XI Raidu (park znajdować się będzie na terenie Pokazu Budownictwa Garażowego, na ulicy Puławskiej w pobliżu placu Unii Lubelskiej), tak że zarówno zawodnicy, po każdorazowym przybyciu do Warszawy, jak i zainteresowani oraz publiczność będzie mogła każdorazowo śledzić wyniki poszczególnych kierowców. Niew?tpliwie wzmoże to ogromnie zainteresowanie raidem, "zbliży" imprezę do publiczności. tg.

25 lat przy kierownicy sportowego auta

Zwycięzca X raidu Aut. Polski opowiada o swej karierze

Berlin, w czerwcu
Nie jest tak łatwo znaleźć w Berlinie Pawła von Guilleaume. Znakomity kierowca, zwycięzca X-go Międzynarodowego Raidu A. P. jest dyrektorem dużego towarzystwa ubezpieczeniowego, a poza tym kieruje oddziałem sportowym Adlera. Nie mniej niż pół życia swego spędza w samochodzie - kilkanaście poważnych imprez, w jakich udział bierze co roku, zmuszaj?c go do częstych podróży (podróżuje tylko autem), pertraktacji, objazdów trasy, no i startów.
Wreszcie kilkunasty z rzędu telefon chwycił "lataj?cego Pawła" w domu i za chwilę jestem w zacisznym mieszkaniu przy Lauterstrasse. Piękny gabinet pozwala bez trudu zgadn?ć w czyim znajduję się mieszkaniu - wielkie szafy po brzegi wypełnione pucharami, zegarami, statuetkami, papierośnicami. Cał? jedn? ścianę gospodarz poświęcił na "wystawę" zdobytych plakiet.
Oko moje zatrzymuje się po chwili na polskim napisie: "za najlepszy czas, osi?gnięty w próbie szybkości płaskiej i górskiej w X Międz. Raidzie A.P. 1937".
- Ten piękny, złoty zegar - nagroda prezesa Komisji Sportowej A.P. dyr. J. Regulskiego, to, jak pam widzi, jedna z najcenniejszych i najpiękniejszych nagród, jakie zdobyłem w swej 25-letniej karierze kierowcy - informuje v. Guilleaume.
- A gdzie s? szarfy i wieńce - pytam
- Palę, inaczej musiałbym wynaj?ć znacznie większe mieszkanie lub oddać na skład, a to drogo kosztuje.
Na biurku dostrzegam otwarty regulamin XI Międz. Raidu A.P. 1938. Rzucam okiem na okładkę.
- Właśnie studiuję wasz raid. Pięknie wydany regulamin, w porównaniu z innymi - cacko, chyba najładniejszy. W tym roku wasz raid będzie znacznie trudniejszy od zeszłorocznego - prawie 4.000 km i odpoczynki znacznie krótsze. No i te 200 km po drogach gruntowych - to może być niełatwe.
- Dlaczego "może" być?
- Jak będzie sucho, nie obawiam się niespodzianek. Myślę, że wówczas przebycie tego odcinka w tempie 50 km/godz. (maksymalna średnia dla I-ej klasy) nie napotka zbyt wielkich trudności. Natomiast w przypadku, gdyby dłuższe deszcze rozmoczyły podłoże drogi, zrobienie tych przeciętnych będzie bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Objeżdżałem już trasę w Polsce, znam dobrze ów odcinek - nie mniej niż połowa tej drogi to traki o nawierzchni gliniastej. Pan wie chyba, co to jest rozmoczona deszczem glina, zwłaszcza dla małych wozów...
- A jednak wybraliście ostatecznie małe wozy - Triumf juniory (1080 cm3).
- Wierzymy w nie, że nawet w trudniejszych warunkach nie zawiod?.
*
Z twarzy Guilleaume'a promieniuje żywotność - siła, świeżość, młodzieńczość, których nie osłabia bynajmniej siwizna, gęsto biel?ca jego włosy.
- Ile lat pan jeździ?
- Właśnie w czerwcu rb. dobiega 25 lat. W czerwcu 1913 roku po raz pierwszy dosiadłem samochody jako kierowca sportowy. Startowaliśmy z bratem Karolem na Mercedesie, w sześciodniówce alpejskiej, organizowanej przez Aut. Austrii. Trasa wiodła z Wiednia na Salzburg, Tobaccio, Triest, przez Dolomity, Kaiachberg, Fiume, Klagenfurt, Semmering do Wiednia. Nic nie zrobiliśmy w tym raidzie, ale kierownica wozu raidowego wzięła nas w niewolę - wyzyskiwaliśmy każd? okazjęm aby jeździć na raidy. Wojna i wydarzenia powojenne zahamowały moj? karierę automobilow?. Dopiero od roku 1928-go zaczęło się nowe życie motorowe. Od tego czasu startowałem 148 razy, zdobyłem 105 pierwszych miejsc, 20 drugich, reszta - dalszych...
- Nieżle! Jakie zawody uważa pan za najcięższe?
- Raid Liege - Rzym - Liege non stop. 4.500 km bez snu i odpoczynku, w tym przejazdy przez Col de Gallbier (Alpy francuskie) i najwyższy w Europie Col d'Inacrant (2.600 m) - 96 godzinna jazda non stop, bez odpoczynku, kontrola czasu niema co 100 km! O spaniu mowy nie ma. O spaniu mowy nie ma. Startowałem w tej imprezie cztery razy, dwa razy byłem pierwszy i raz drugi, mimo że w raidzie tym startuje elita długodystansowców - Włosi, Francuzi, Belgowie, Anglicy i Niemcy.
- Czerwiec i lipiec tegoroczny będzie bardzo "gor?cy" dla mnie - 18-19 startuję w 24-godzinnym wyścigu w Le Mans (Francja), w którym zwyciężyłem w r. ub., potem 25.6 - 1.5 raid w Polsce, 9-10 lipca Grand Prix Belgii w Spaa, gdzie w wyścigach (15 km) wozów sportowych dwukrotnie (1934, 1946) wygrałem puchar króla Belgów, wreszcie 20 lipca we Frankfurcie... żenię się.
- To pewnie będzie najcięższ przeprawa?
- Myślę, że jednak nie. Czekam na tę datę z tym większ? niecierpliwości?, że wreszcie biorę urlop - odpocznę nad jakimś jeziorem, a może zrobimy sobie z żon? dłuższ? podróż samochodem po Europie...
Ten się nie nudzi w życiu - pomyślałem i ściskaj?c dłoń sympatycznego automobilisty na zapas złożyłem życzenia imieninowe, które v. Guilleaume obchodzić będzie w rb. w drodze między Zakopanem i Warszaw? (etap IV-y) oraz życzenia pomyślności małżeńskiej.
*
Wiadomo, że "szlagiery chodz? stadami". Uszedłem nie więcej, niż kilkaset kroków od mieszkania v. Guilleaume'a, gdy oto na ulicy oko w oko spotkałem się z sympatycznym "okularnikiem" - dobrze znanym z zeszłorocznego raidu A.P., kierowc? Mercedesa - Rauchem.
Kawiarnia, kawa, pogawędka.
- Właśnie wracam z Polski, gdzie objeżdżałem trasę. Odcinek gruntowy dość trudny i w ogóle cały raid znacznie trudniejszy od zeszłorocznego. Próba doprawdy bardzo poważna. Cieszę się na tę wyprawę. Mnie wyznaczono na szefa ekipy. Pojedzie ze mn? Kling i Emminger zamiast Brendta, który nie czuje się dobrze ze zdrowiem. Pojedziemy na 2,3 litrowych Mercedesach. Nie w?tpię, że udowodnimy klasę wozów i ich przydatność na wasze drogi.
- Z przyjemności? stwierdzam, że drogi w Polsce mocno się poprawiły od roku ubiegłego, a porz?dek na nich panuje znacznie lepszy, niż w roku ubiegłym (jak wiadomo wiele przyczyniła się do tej poprawy akcja Domu Prady, który zmobilizował Komitet Międzyklubowy do walki z anarchi? na drogach).
?ciskam dłoń sympatycznego okularnika, którego spokoju nie jest w stanie zachwiać chyba żadne wydarzenie i żegnam - do zobaczenia w Polsce!
A.O.
[za: Przegl?d Sportowy nr. 50/1938]

Próba terenowa na pierwszy ogień

Dystans raidu około 3850 km.
I etap: Warszawa - Narocz (Kupa) 536 km.
II etap: Kupa - Warszawa przez Nieśwież, Bielsk Podlaski 755 km.
III etap: Warszawa - Zakopane przez Zamość, Lwów, Stryj, Sambor 841 km.
IV etap: Zakopana - Warszawa przez Żywiec, Katowice, Łódź 426 km.
V etap: Warszawa - Gdynia przez Łowicz, Poznań, Chojnice 655 km.
VI etap: Gdynia - Warszawa przez Grudzi?dz, Rypin 386 km.

Raid terenowy

Rozpoczynaj?cy się w najbliższ? sobotę międzynarodowy raid samochodowy Automobilklubu Polski na dystansie 4.000 kilometrów posiada jeden złośliwy "haczyk", nieprzyjemny i stawiaj?cy wysokie wymagania zarówno dla maszyn, jak i kierowców.
W roku bież?cym organizatorzy właczyli do etapu drugiego "odcinek terenowy" długości przeszło 200 km.
Praktyka międzynarodowych zawodów terenowych dowodzi, że kierowca powienien odbyć specjalny trening, jeśli chce pokonać teren w dobrym czasie, a jednocześnie nie zmęczyć maszyny.
Mylne jest mniemanie, że wystarczy "nacisn?ć gaz", aby pędzić po dołach, jak to się dzieje na szosach, zwłaszcza suchych. Sztuka jazdy w terenie polega na tak równomiernym "wyjechaniu" maszyny, żeby nie rozwalić (dosłownie!) silnika, nie zniszczyć sprzęgła, wreszcie, żeby nie wsadzić maszyny na...drzewo.
Sprawa znacznie się komplikuje, jeżeli nawierzchnia odcinka terenowego będzie rozmokła. Błoto, głęboka "maź" - to największy, a często zwycięzki wróg najlepszych zawodników i maszyn. Sztuka jazdy polega wówczas na tym, by nie zatrzymywać maszyny ani na moment, bowiem gdy maszyna stanie, przy ponownym ruszeniu zaryłaby się kołami po osie w błocie.
Aby jednak podczas równomiernej, nieprzerwanej jazdy koła zapędowe miały dobr? przyczepność do błota, pomocnik kierowcy siada na tylnym kole zapasowym (przy napędzie tylnym) b?dź na chłodnicy (przy napędzie przednim). Uzyskane w ten sposób dodatkowe obci?żenie kół napędowych jest znanym trickiem zawodników zagranicznych.
W ogóle duż? rolę odgrywaj? w raidzie umiejętności oraz rutyna kierowcy. Niemcy, przywi?zuj?c widocznie duże znaczenie dla swoich wyników w raidzie, przysłali aż 26 kierowców, wśród nich szereg specjalistów od jazd terenowych. Polskę reprezentować będ? najwytrawniejszi automobiliści, a wśród nich i uczestnicy licznych raidów krajowych i zagranicznych, mog?cy pochwalić się niepowszednimi sukcesami.
Walka wiec maszyn i ludzi zapowiada się niezwykle interesuj?co.

Do Naroczy i z powrotem

Relacja specjalnego wysłannika Prz. Sp.
na XI Raid Automobilklubu Polski

Trzeba w czepku się urodzić, żeby pierwszego dnia jechać z najszybszym kierowc?, który z cygarem w ustach i monoklem w oku prowadzi wóz po podłych drogach, ze średni? prędkości? 94,6 km. na godz. (zupełnie fantastyczny wynik!) - a w drugim etapie towarzyszyć b. zrównoważonemu, opanowanemu, nie oganiaj?cemu się za niepunktowan? szybkości? kierowcy, który ma niezawiniony wypadek i z wypadku tego wychodzi bez zadrapania on i jego załoga.
Stayer p. Wesselego mkn?ł jak zjawa, nie istniały dla niego wertepy, nie przejmował się dobijaniem, ani tym, że z Radzymina wystartował trzynasty (Nr raidowy 14, ale 13-ki nie było.) Interesowało go tylko jedno: ile jeszcze wozów przed nim jedzie. Ani razu jego kontroler nie wyci?gn?ł chor?giewki dla wozu id?cego z tyłu - na znak: poddaję się, proszę mię min?ć.
Przed nami wyci?gnęło się 11 zielonych chor?giewek. A mogło być może i 12. Tylko źle obliczyliśmy: zdawało nam się, że w Wilnie mineliśmy również i Buicka p. Spornego.
Wtedy p. Wessely nieco zwolnił szaleńcze tempo, a tymczasem Buick, jak byk czekał już w Kupie przed met?.
Z Buickiem, gdyby go doszedł, wywi?załaby się zacięta walka, która kto wie czymby się skończyła.
A dochodzić wozy, za którymi ci?gnie się olbrzymi welon kurzu, okrywaj?cy ścigaj?cego zupełn? mgł?, w której niw idzi się nic na 4 mtr., to po prostu akrobacja. Drogę wskazuj? tylko wierzchołki drzew, jeżeli jedzie się przez las.
Przed Grodnem wbijamy się klinem w ekipę Mercedesów, w samym mieście mijamy Chevrolety o klasę wyższe (większy litraż).
Kurz dusi i oślepia. Od czasu do czasu tuż przed samochodem wyłaniaj? się z mgły konie i rowery. Kierownica, jakby wiła się ćwierćobrotami w lewo i prawo w drobnych, prawie dziecięcych rękach.Od czasu do czasu mechanik wkłada kierowcy w usta zapalone cygaro. Po każdym zwycięstwie w pojedynku pościgowym p. Wessely rozmawia wesoło z załog?: ze sprawozdawc? prasowym po niemiecku, z mechanikiem po angielsku, z kontrolerem po francusku.
- Gdzie pan się nauczył tak jeździć, Herr Wessely?
- Wóz prowadzę od piętnastu lak, w raidach startuję dopiero drugi rok. Obecny raid jest trzeci, w którym biorę udział.
W zeszłym roku, jak wiemy, p. Wessely zdobył pierwsze miejsce w swej kategorii w raidzie alpejskim.
Zachwyt może budzić swym nerwem sportowym i sportowa bezinteresowności?. Przecież taka szybkość nie opłacała się w brzęcz?cej monecie punktów, ani w żadnej innej walucie, jedzie przecież indywidualnie na własnym wodzie. L'art pour l'art.
Ale przy całej tej brawurze umie liczyć, ma w głowie szkic całej trasy, rachunek przeciętnych, zegar punktów przelotowych. A jak patrzy na drogę! Znaki ostrzegawcze, napisy - w języku polskim - sygnały trasowych - nic nie ujdzie jego spostrzegawczości. Rzeczywiście, tylko sport motorowy może rozwin?ć tak? spostrzegawczość i tak? tward? upart?, "motorow?" psychikę.
Utarło się już: uparty jak Wessely!
P. Karczewski, któremu towarzyszyliśmy w drugim etapie, jest kierowc?, od niedawna uprawiaj?cym sport automobilowy. Pewność, z jak? prowadzi wóz, zimna krew i opanowanie znamionuj? niebylejaki talent, sprawiaj?, że jedzie się z nim pod hasłem "pewność i zaufanie".
Wypadek, o którym wspominamy wyżej, mógłby być tragiczny, a skończył się humorystycznie dzięki tym talentom kierowcy. Po tym, jak się zachował w chwili, gdy wóz padał na bok, jak przekładał biegi i pracował kierownic? - poznać można mistrza.
Polski sport motorowy jest młody, ale ma swoich Wesselych - pp. Rychter, Mazurek, Sporny, Ripper: to wysoka klasa. Daleko zajedziemy - tylko więcej maszyn, większego tempa motoryzacji.
Janusz Kowalewski

Wyniki raidu

Po dwu etapach i trzech próbach

W sobotę wczesnym rankiem odbył się z Warszawy start do pierwszego etapu XI-go raidu międzynarodowego A.P. Na 20 min. przed startem dopuszczeni s? do maszyn kontrolerzy, a na 10 min. zawodnicy. Kolejno opuszczaj? wozy park przy ul. Unii Lubelskiej, ruszaj?c na trasę, ku Naroczy - 536 klm.
Na próbie szybkości płaskiej, rozegranej na 28 kilometrze od Warszawy koło Radzymina, największ? szybkość 137,57 km/godz. osi?gn?ł I. Borowik na Tatrze. Drugi był major niemiecki Liiland na Mercedesie - 127,42 km/godz. Trzeci startuj?cy na wielkim Buicku kierowca polski p. Sporny - 120,49. Dalsza kolejność: mjr. Faby (Niemiec) na Mercedesie 124,52, Ranch (Niemiec) również na Marcedesie - 123,66, ostatni z ekipy niemieckich Mercedesów, emminger 123,58, z kolei Karczewski na Chevolecie - 121,58, niemiecki zawodnik Kling (Mercedes) 121,08, Mazurek, zeszłoroczny zwycięzca raidu (Chevrolet) 120,98 i wreszcie inż. Polturak (Lancia Aprilla) - 120,84 km/godz.
Lista zdobywców największej ilości punktów w próbie szybkości:
1) Borowik (Tatra), 2) Polturak (Lancia-Aprilla), 3) Szwarczstein (Lancia-Aprilla), 4) Traegner (Niemiec - DKW), 5) Ghisalba (Włochy - Fiat 110), 6) Pronaszko (Fiat 1000), 7) Ripper (Fiat 1100), 8) Żychoń (Fiat 1100), 9) mjr Wimmer (Niemiec - Adler 2,5), 10) Selde (Niemiec - DKW).
Z powodu defektu silnika, wycofał się bezpośrednio po próbie szybkości Niemiec p. Siebert Reinhild na maszynie DKW.
Z 62 maszyn, które wyruszyły z Warszawy w strzeżonym przez harcerzy parkingu nad Narocz? znalazło się wieczorem 61 wozów.
Najważniejsz? częśći? drugiego etapu była próba szybkości na drogach gruntowych na odcinku Narocz - Nieśwież (241 km).
Droga ta nie była specjalnie ciężka, ale też nie należała do łatwych - około 60 km piasku, czasem bardzo głębokiego i sypkiego, a 110 km terenu gliniastego. Był to przeważnie szeroki trakt poorany twardymi koleinami.
Szybka jazda po takim terenie nie była trudna, a trzeba było się śpieszyć wobec dość wysokich szybkości przeciętnych wymaganych zwłaszcza dla dużych wozów (pi?ta klasa 61 km na godz., 4-ta klasa 60 km na godz., 3-cia klasa 58 km na godz., 2-ga klasa 54 km na godz., 1-sza klasa 50 km na godz.).
Do Warszawy przybyło 58 maszyn. Nie bior? dalj udziału w raidzie: inż. Miller (D.K.W.), inż. Tyrakowski (Fiat) i Ł?czkowski.
Kilka dość poważnych wypadków wydarzyło się wczoraj podczas II-go etapu międzynarodowego raidu samochodowego na trasie: jezioro Narocz - Warszawa.
Borowik na Tatrze na pocz?tku drogi gruntowej wpadł na krowę, rozbijaj?c sobie latarnie, oraz gniot?c karoserię. Pojechał jednak dalej, gdyż wóz był w swych zasadniczych elementach nieuszkodzony.
Znaczniej niebezpieczniejsze wypadki mieli Austriak Wessely oraz p. Karczewski.
Wessely jad?c na swym wspaniałym wozie w tempie ok. 110 klm. na godzinę, stan?ł w pewnej chwili przed problemem: uderzyć w nieprzepisowo jad?c? furmankę lub też nieprzepisowo mijaj?cego furmankę motocyklistę.
Oba te pojazdy niespodziewanie wyłoniły się na zakręcie. Austriak wybrał drogę pośredni? - zawadził o furmankę i motocyklistę, wjechał nie zmniejszaj?c tempa do rowu i wyjechał z niego na drogę z powrotem z lekkim tylko uszkodzeniem karoserii.
Motocykl i furmanka uległy nieznacznym uszkodzeniom.
P. Karczewskiemu przy dość dużej szybkości wydarzył się defekt opony. Nie potrafił utrzymać wozu na szosie, wjechał do rowu i przewrócił się. Mocna karoseria wozu uchroniła na szczęście pasażerów i kierowcę od obrażeń.
Postawiono wóz na koła i p. Karczewski dojechał na czas na metę i kontynuuje raid.
Poza tym inż. Miller (Polska) na DKW jad?cy z p. Zimmermanem, jako mechanikiem, w zakończeniu drugiego etapu już w Warszawie na rogu al. Szucha wpadł na taksówkę, rozbił dość poważnie przód swego wozu i zmuszony był wycofać się z raidu.
Drobny wypadek na ulicy miał również pod. Petzen, który zderzył się lekko z tramwajem, uszkadzaj?c błotnik swego "łazika".
Ogólna klasyfikacja po odbyciu prób rozruchu silnika, szybkości płaskiej, szybkości na drodze gruntowej oraz dwóch pierwszych etapów jazdy okrężnej przedstawia się następuj?co (w obliczeniach powyższych nie s? uwzględnione jeszcze ewentualne przekroczenia natury techniczneh. Z każdej klasy podajemy tylko 3-ch pierwszych kierowców według kolejności uzyskanych punktów):

Dotychczasowe wyniki raidu

Następne etapy raidu

Poniedziałek:

Wtorek

IV etap: Zakopane - Warszawa przez Żywiec, Katowice, Łódź 626 km

?roda w nocy

V etap: Warszawa - Gdynia przez Łowicz, Poznań, Chojnice 655 km.

*

W nocy z niedzieli na poniedziałek o godz. 12 odbył się start do 3-go etapu Warszawa - Lwów - Zakopane 841 klm. We Lwowie po przejechaniu 371 klm. nast?pi obowi?zkowy dwugodzinny wypoczynek.

[za: Przegl?d Sportowy nr. 51/1938]

---

Imponuj?cy bilans XI raidu A.P.

Gigantyczna impreza samochodowa Automobilklubu Polski została zakończona. Z 62-ch kierowców, którzy ruszyli w pole w dniu 25-go czerwca, po sześciu dniach zmagania się z przestrzeni? i maszyn? na placu zostało 49-ciu. Można zaryzykować twierdzenie, że samo dotrwanie do końca w tak ciężkiej imprezie - to stempel poważnych umiejętności automobilowych.
W krótkim ogólnym rzucie można stwierdzić, że a) XI raid A. P. stał na bardzo wysokim poziomie sportowym, może najwyższym z dotychczas rozgrywanych, głównie dzięki kapitalnej, zaciętej i pięknejm bo czystej rywalizacji równych na ogół w swych wartościach sportowych kierowców Fiata i Lancii, jak również ostrej rywalizacji polsko - niemieckiej, w której Polacy wykazali zdecydowan? wyższość, b) organizacyjnie ta ogromna impreza, obejmuj?ca swymi "zagonami" cał? niemal Polskę, wypadła dobrze. Dwa przykre zgrzyty, to nie obstawienie trasy na terenie woj. lwowskiego i Lwowa, gdzie organy policyjne wykazały zdecydowan? niechęć i opieszałość, oraz fatalna pomyłka policjanta na ?l?sku, który skierował raidowców zamiast na Żory - na Bielsko, przysparzaj?c "wyjechanym" zawidnikom ok. 35-ciu dodatkowych kilometrów; c) wspaniałe doświadczenie o przydatności wozów w polskich warunkach drogowych oraz o ich istotnej wartości.
Doświadczenia te będ? niew?tpliwie wyzyskiwane przez konstruktorów i fabryki i jeszcze niejednokrotnie o nich napiszemy.
Jeśli chodzi o punkty karne za uszkodzenia samochodu w czasie jazdy - zebrano ich nie mało. Komisja sportowa A. P. musiała szczegółowo rozpatrzyć raporty kontrolerów i obserwatorów. Myślę, że będzie interesuj?ce podać te "czarne plamki" na raidowym sumieniu kierowców. A więc Zajdel (nr 1) - zgniecenie błotnika 1 p. karny; Karczewski (nr 3) wgniecenie boku - 3 p.k.; mjr Wimmer (nr 7) - 1 p. k. za zgniecenie błotnika; mjr Faby (nr 9) - dwa razy błotnik i lewy bok karoserii - 5 p. k.; min. Siedlecki (nr 15) - zdjęcie bębna hamulcowego - 2 p. k.; Rogoziński (nr 18) - zdjęcie głowicy - 10 p. k., brak tłumika - 2 p. k.; Paczesny (nr 17) - brak tłumika - 2 p. k.; Strenger (nr 19 zgniecenie płotnika - 1, brak tłumika - 2, razem - 3 p. k.; Chroll-Frolewicz (nr 20) - błotnik - 1; Irena Kuncewicz (nr 30) - obca pomoc - 10 p.k.; Trügner (nr 32) - obca pomoc przy lutowaniu zbiornika benzyny - 10; Seide (nr 34) - obca pomoc - 10, brak prawego błotnika - 5, razem - 15 p. k.; Menz (35) zerwanie błotnika - 5, zdjęcie resoru - 5, razem 10; Müller (36) - brak dwu przednich błotników - 10; Steiner (45) - dwukrotne regulowanie zaworów - 2, błotnik - 1, razem - 3; Guilleaume (nr 46) - obca pomoc przy lutowaniu chłodnicy - 10, obca pomoc przy cofnięciu wozu w czasie próby zrywu i hamowania - 10, razem - 20 i Kamiński (nr 49) - uszkodzenie błotnika - 1.
Ostatni dzień raidu - pi?tek, 1 bm. był dniem chyba najciekawszym dla uważnego obserwatora - w wielu wypadkach decydowała o sukcesie kondycja psychiczna, opanowanie, opór i pewność siebie, bo gra tych właśnie elementów jest w sporcie bodajże najciekawsza. Tak więc należy podkreślić wielki wyczyn tego dnia p. W. Rychtera: a) wyrobienie przeciętnej 70 km/g na krótkim odcinku 380 km. mimo straty 1 godz. 5 min. na reparowanie uchwytu zawora w drodze, b) znakomite pojechanie próby szybkości pod wiatr, c) doskonałe wykonanie próby zrywu. Ten dzień zdecydował o pobiciu Mazurka, który wyj?tkowo źle pojechał w próbie zrywu. Wieczny mecz Rychter - Mazurek tym razem zakończył się sukcesem popularnego "profesora".
Drugim momentem, który trzeba podkreślić to wspaniały finisz kierowców Fiata, którzy prób? szybkości, a zwłaszcza doskonale zrobion? prób? zrywu i hamowania pobili niezwykle niebezpiecznego konkurenta - team Lancii. Dnia tego "lwi pazur" pokazał znowu Jan Ripper, który był najlepszy w obu próbach z fiacistów.

---

Pozostawiaj?c omówienie dokładniejsze spostrzeżen z raidu do następnego numeru, podajemy poniżej wyniki oficjalne:
Klasa V: 1) rychter Witold (Chevrolet) 230,919, I nagr. regul.; 2) Mazurek Aleksander (Chevrolet) 230,631, II nagr. regul.; 3) Karczewski Wacław (Chevrolet) 220,592; 4) Zajdel Artur (Hudson) 188,342.
Klasa IV: 1) Rauch Hans (Mercedes-Benz) 235,031, I nagr. reg.; 2) Emminger Franz (Mercedes-Benz) 234,333, II nagr. regul.; 3) Iffland Walter (Mercedes-Benz) 231,248, III nagr. reg.; 4) Faby Paul (Mercedes-Benz) 227,337; 5) Wimmer Günter (Adler) 225,016.
Klasa III: 1) Strenger Jerzy (Citroën-Légére) 227,997, I nagr. regul.; 2) Paczesny Tadeusz (Citroën-Légére) 227,012, II nagr. regul.; 3) Tyszkiewicz hr. Stefan (Mercedes-Benz) 223,894, III nagr. reg.; 4) Siedlecki Krzysztof (B.M.W. 320) 221,185; 4) Chroll Frodewicz D. (Wanderer W 24) 216,437; 6) Rogoziński Wojciech (Citroën-Lég.) 173,437.
Klasa II: 1) Szwarcstein Stanisław (Lancia-Aprilla) 236,343, I nagr. regul.; 2) Kołaczkowski Wojciech (Lancia-Aprilla) 234,846, II nagr. ragul.; 3) Polturak Leopold (Lancia-Aprilla) 234,703, III nagr. reg.; 4) v. Hanstein Pritz (Hanomag) 232,389; 5) v. der Mühle-Eckarf (Hanomag) 230,805; 6) Haeberle Karl (Hanomag) 230,246; 7) Meyer (Hanomag) 228.573; 8) Kuncewicz Irena (Opel-Olympia) 152,602.
Klasa I: 1) Ripper Jan (Fiat 1100) 237.300 I nagr. reg.; 2) Ghisalba Renato (Fiar 1100) 237,216, II nagr. reg.; 3) Pronaszko stefan (Fiat 1100) 236,018, III nagr. regul.; 4) Fritschlag Walter (D.K.W.) 233,504; 5) Żychoń Stanisław (Fiat 1100) 233,495; 6) Gross Helmut (D.K.W.) 233,108; 7) Orssich hr. Peter (Adler Trumpf Junior) 231,742; 8) Parizek K. (Skoda) 230,800; 9) Szachowski Michał (Skoda) 230,659; 10) Sauerwein Rudolf (Adler Trumpf Junior) 227,961; 11) Kamiński Kazimierz (DKW Sonderkl.) 226,866; 12) Müller Peter Max (D.K.W.) 223,777; 13) Steiner Hugo (Hansa) 220.373; 14) Kossobudzki Stefan (P. Fiat 508) 219.864; 15) Seide Heinz (D.K.W.) 217,822; 16) D?browski Jan (Skoda) 215,932; 17) Menz Gustaw (D.K.W.) 213,985; 19) Trügner Fritz (DKW) 213,709; 20; v. Guillaume Paul (Adler Trumpf Junior) 210,879; 21) Petzen Aleksander (P. Fiat 508) 199,247; 22) Wiedmann Roderyk (P. Fiat 508) 199,247; 23) Różycki Stanisław (P. Fiat 508) 195,541; 24) Witanowski Tadeusz (P. Fiat 508) 181,932; 25) Jastrzębski (P. Fiat 508) 137,716; 26) Pożerski Władysław (P. Fiat 508) 109,977.
Cenn? nagrodę zespołow? dla teamów fabrycznych, ofiarowan? przez p. Ministra Spraw Wojskowych, zdobył zespół Fiata (Ripper, Ghisalba, Pronaszko) który uzyskał 710,534 pkt., 2) Lancia 705,892, 3) Hanomag 693,440, 4)Adler 670,582, 5) Auto-Union (D.K.W.) 665,311, 6) Citroen 623,446. Zespoły Mercedesa i Hansy - zdekompletowane. Skoda i Chevrolet oficjalnie nie zgłosiły teamów.
Nagrodę dla zwycięskiego zespołu klubowego w konk. międz. zdobył zespół Aut. Polski (Ripper, Kołaczkowski, Rychter). Nagrodę dka zespołów klubowych polskich - imienia R. Bormana - otrzymał A. P. w składzie Ripper, Pronaszko, Kołaczkowski.
Nagrodę im. ś. p. Liefeldta za najlepszy wynik polskiego zawodnika jad?cego na własnym samochodzie zdobył p. St. Szwarcsztein, "Memoriał Kuefeldta" - puchar srebrny (przechodni) zdobył Jan Ripper dla Aut. Polski. Nagrodę Prezesa Kom. Sport. A. P. - p. Janusza Regulskiego za najlepsze czasy uzyskane w próbach szybkości płaskiej i górskiej - mjr. Iffland (Niemcy). Nagrodę czasopisma "Auto" za najlepszy wynik zawodnika I klasy na drogach gruntowych, który uzyskał najlepsz? nagrodę regulaminow? - Jan Ripper.
Rozdanie nagród odbyło się 3 bm. w Kasynie Garnizonowym. Rozdania dokonał prezes Aut. Polski wicemin. J.Piasecki.
T.Gr.

Dwie ostatnie próby

Największ? szybkość na próbie pod Łomiankami osi?gneli:

1. Iffland (N) Mercedes           126,98
2. Rauch Hans (N) Mercedes       123,287
3. Emminger (N) Mercedes         120,645
4. Faby Paul (N) Mercedes        119,442
5. Szwarcsztein (P) Lancia       115,495
6. Rychter W. (P) Chevrolet      115,052
7. Mazurek Aleks. (P) Chevrolet  113,708
8. Karczewski (P) Chevrolet      113,457
9. Trägner Fritz (N) DKW         111,697
10. Siedlecki Krzysz. BMW        110,125
11. Polturak L. (P) Lancia       107,913
12. Ripper Jan (P) Fiat          106,220
13. Kołaczkowski (P) Lancia      105,540
14. Ghisalba (Włochy) Fiat       105,170
15. Pronaszko St. (P) Fiat       103,299
16. Strenger Jerzy (P) Citroen   103,192
17. Müller Peter (N) DKW         102,627
18. Wimmer (N) Mercedes          102,150
19. Paczesny T. (P) Citroen      101,694

Po próbie szybkości odbyły się próby techniczne zrywu i hamowania.
Oto wyniki:

1) Kołaczkowski (Lancia)       64,2 s
2) Ripper (Fiat)               64,5
3) Ghisalba (Fiat)             65,4
4) Rauch (Mercedes)            66,4
5) Von Hanstein (Hannomag)     70,2
6) Von def Mueller (Hanomag)   70,4
7) Pronaszko (Fiat)            70,4
8) Emminger (Mercedes)         71,8
9) Szwarcstein (Lancia)        73,4
10) Rychter (Chevrolet)        73,6
11) Menz (D.K.W.)              74,2
12) Haberle (Hanomag)          74,4
13) Strenger (Citroen)         74,6
14) Orssich (Adler)            74,6
15) Sauerwein (Adler)          75,4
16) Parizek (Skoda)            76,2
17) Traegner (D.K.W.)          76,8
18) Mazurek (Chevrolet)        78,4
19) Rogoziński (Citroen)       68,4
20) Polturak (Lancia)          79,0

[za: Przegl?d Sportowy nr. 53/1938]

---

Po XI-ym raidzie A.P.

[za: Przegl?d Sportowy nr. 54/1938]

---

Wrażenia z XI Międzynarodowego raidu A.P.

Wywiad z inż. Rychterem

[za: Przegl?d Sportowy nr. 56/1938]

---

Z perspektywy Berlina...

Refleksje z XI Raidu Automobilowego

[za: Przegl?d Sportowy nr. 56/1938]

---

A.P. już myśli o XII raidzie

[za: Przegl?d Sportowy nr. 56/1938]

---

Z perspektywy Warszawy...

i... zdrowego rozsšdku

[za: Przegl?d Sportowy nr. 57/1938]

---

---

---

autor strony: Grzegorz Chyła, współpraca: Janusz Szymanek, materiały: Marcin Blitek, Julian Obrocki, Grzegorz Chrzanowski, Jan Kostrzewa, Henryk Kuczyński, Mirosław Wojtan, Adam Turczyniak, Grzegorz Fronczyk, Marek Kaczmarek

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL